Zyrtarisht sot, më 20 mars, kemi hyrë në pranverë – dhe ajo më nuk fillon më 21 mars. Zbulojeni pse!

Çfarë duhet të dini për ditën e parë të pranverës?

Dita e parë e pranverës, ose ekuinoksi pranveror, përcaktohet nga pozicioni i Tokës në orbitën e saj rreth Diellit. Në këtë ditë, boshti i Tokës nuk anon as nga Dielli dhe as kundër tij, duke bërë që në të gjitha gjerësitë gjeografike të ketë përafërsisht një sasi të barabartë të dritës dhe errësirës.

Dita e parë e pranverës në Hemisferën Veriore këtë vit ka filluar saktësisht në orën 10:01 të mëngjesit më 20 mars. Data dhe koha e ekuinoksit ndryshon paksa nga viti në vit.

Në ditën e parë të vjeshtës ndodh e njëjta gjë, e njohur si ekuinoksi vjeshtor. Në të dy ekuinokset, Dielli ndodhet saktësisht mbi ekuator.

Kur Toka arrin ekuinoksin pranveror, Hemisfera Veriore kalon në pranverë, ndërsa Hemisfera Jugore hyn në vjeshtë.

Toka qëndron e anuar në një kënd prej 23.5°, gjë që shkakton ndryshimin e stinëve, sipas Shërbimit Kombëtar të Motit. Kur Toka anon drejt Diellit, hemisfera më e afërt me të merr më shumë orë drite gjatë ditës dhe anasjelltas. Sa më gjatë të zgjasë drita e ditës, aq më të ngrohta bëhen temperaturat, por me një vonesë për shkak të kohës që i duhet tokës dhe ujit për t’u ngrohur.

Pranvera më nuk fillon më 21 mars

Fillimi i pranverës astronomike nuk do të bjerë më 21 Mars për një kohë shumë të gjatë. Edhe stinët e tjera po ndryshojnë. Arsyeja për këtë qëndron në llogaritjen tonë të kohës.

Që nga viti 2012 nuk ka filluar pranvera më 21 Mars dhe nuk do të jetë më në atë ditë për 80 vjet. Për shkak të kalendarit tonë, fillimi i pranverës do të shtyhet gjithnjë e më tej drejt 19 Marsit në vitet në vijim.

Vitet e brishta ndryshojnë stinët

Arsyeja: Toka rrotullohet rreth diellit mesatarisht në 365 ditë, pesë orë, 48 minuta dhe rreth 45 sekonda. Prandaj vitet tona zgjasin gjithmonë 365 ditë ose çdo 4 vjet 366 ditë, atëherë është vit i brishtë. Megjithatë, kjo kompenson orbitën rreth diellit me rreth 44 minuta.

Një vit i brishtë pezullohet çdo 100 vjet, përveç rasteve kur shekujt pjesëtohen me 400, si në vitin 2000. Kalendari ynë është aktualisht përpara kohëve, si të thuash. Kjo reflektohet në datën më të hershme të fillimit të stinëve. Në vitin 2048, fillimi astronomik i pranverës do të ndodhë edhe më 19 Mars. Në vitin 2100, anashkalohet një vit i brishtë, kështu që më 2102, fillimi i pranverës bie përsëri më 21 Mars. /MeteoKosova/